De gouden driehoek van het Lago di Como

Het gebied rond het Comomeer heeft werkelijk alles: helderblauw water vol vis, kleurrijke dorpjes met leuke winkeltjes en imposante bergen die het gebied omhelzen. Het klimaat is er mild, de sfeer is rustig en genieten is verplicht, want dit is het paradijs op aarde.

Fotografie: Chantal Ariëns

Op de vroege morgen biedt het Comomeer een mysterieuze aanblik. Het water klotst zacht tegen de oevers en glinstert zilverachtig in de ochtendzon. In de verte tekenen de contouren van de in nevelen gehulde bergen zich af tegen de hemel. Als in de loop van de dag de zon boven de bergtoppen uitstijgt, baadt het ene na het andere dorpje in het licht. De nevel lost op en de kleuren van de omgeving worden langzaam zichtbaar. Geel, roze en terracotta van de vissershuizen en palazzo’s mengen zich met het groen van de bomen en het grijs van de bergen. Het water is inmiddels diepblauw geworden. We zijn in Menaggio, een dorpje aan de westelijke oever van het Comomeer.

De boot naar Bellagio

’s Ochtends vroeg slaan we de balkondeuren open van onze kamer in Grand Hotel Menaggio. Doordat ons hotel pal aan het Comomeer ligt, hebben we een onbelemmerd uitzicht over het water en de bergen. Een prachtig begin van de dag. We wandelen naar het ‘bruisende hart’ van Menaggio. De meeste toeristen liggen nog in bed, maar het leven op het plein komt al op gang. Barmannen zetten hun eerste cappuccino’s en vegen het terras aan. Winkelpersoneel rookt een sigaretje en praat elkaar in rap tempo bij voordat de klanten komen. Een omaatje kijkt vanuit haar rolstoel glimlachend naar een stel kinderen die op het dorpsplein spelen met een hondje. De sfeer is gemoedelijk, de zon schijnt en il dolce far niente is begonnen. Hoe anders is de bedrijvigheid op het meer. Al vanaf half acht ’s ochtends varen de veerponten af en aan langs de dorpen aan de oevers. Er gaan snelle boten, langzame ‘stopboten’, boten waarop je met de auto kunt en nog veel meer. Het is dus best een uitdaging om wijs te worden uit het orario, het vaarschema. Wij kopen een kaartje waarmee we onbeperkt rond het middelpunt van het meer mogen varen. Van Menaggio kunnen we naar de dorpen Bellagio, Varenna, Tremezzo, Cadenabbia, Lenno en terug zo veel we willen. Op naar de eerste bestemming: Bellagio.

Parel van het meer

Bellagio wordt ook wel ‘de parel van het meer’ genoemd, en niet voor niets. Het dorp ligt op een unieke positie aan het meer, precies daar waar de drie takken van de Y bijeenkomen, en is al eeuwen een populaire vakantieplek. De Romeinse politicus Plinius Minor schreef in de eerste eeuw na Christus al in een van zijn epistulae over zijn verblijf in het dorp. Vroeger stond Bellagio bekend om de productie van en handel in kaarsen, zijde en zijderupsen. Vandaag de dag komen de zijden dassen die worden verkocht in de winkeltjes uit Como en heeft de zijdeproductie plaatsgemaakt voor chic toerisme. In Bellagio kun je heerlijk winkelen. Lederwaren, dure sieraden, zonnebrillen, kleding en kunst, het wordt allemaal verkocht in kleine boetiekjes. De straatjes zijn smal en zo steil dat ze voorzien zijn van traptreden. Slenteren wordt hiermee een work out, maar als je genoeg rustpauzes inlast om de vele etalages te bekijken, is het niet onaangenaam. Daarbij zijn er genoeg terrasjes om even bij te
komen. Vaak horen ze bij de vele hotels die Bellagio rijk is. We mogen even binnenkijken in Grand Hotel Villa Serbelloni, een gigantische villa met beschilderde plafonds, ingelegde parketvloeren, rode traplopers en glinsterende kroonluchters. Het is bijna niet voor te stellen dat dit gigantische gebouw, dat nu onderdak biedt aan tientallen welgestelde gasten, oorspronkelijk dienst deed als woonhuis van slechts één familie.

Royale stulpjes

Het Comomeer staat bekend om de vele prachtige villa’s met uitgestrekte tuinen die rijke vooraanstaande politici, aristocraten en zelfs royalty in het gebied lieten bouwen. Tegenwoordig zijn de indrukwekkende panden vooral populair onder Hollywoodsterren. In het luxer dan luxe hotel Villa D’Este in Cernobbio heeft menig filmster op één oor gelegen. De prachtige Villa Balbianello in Lenno werd gebruikt als filmset voor onder andere Casino Royal en Ocean᾿s Twelve en George Clooney spendeert heel wat vrije tijd in zijn Villa Oleandra in Laglio. Ook wij gewone stervelingen kunnen genieten van de rijkdom rond il Lario, zoals het Comomeer ook wel genoemd wordt. In Bellagio bezoeken we de tuin van Villa Melzi D’Eril, die je te voet bereikt door de boulevard vol bloemen en bomen te volgen. De neoklassieke villa werd tussen 1808 en 1810 gebouwd voor Francesco Melzi D’Eril, hertog van Lodi en vicepresident van Italië onder Napoleon. De perfect onderhouden tuin is een oase van rust waar je, uitkijkend over het water, je gedachten de vrije loop kunt laten.

De wedloop van Villa Carlotta

In Tremezzo, vlak bij Cadenabbia, staat ook een villa met een indrukwekkende tuin: Villa Carlotta. Deze villa werd eind zeventiende eeuw gebouwd voor de rijke familie Clerici. Begin negentiende eeuw nam Gian Battista Sommariva, een belangrijk politicus en vriend van Napoleon, er zijn intrek. Hij was in de running om vicepresident van Italië te worden, maar legde het af tegen Melzi D’Eril. Om toch nog íets te kunnen winnen van zijn rivaal, besloot Sommariva zich toe te leggen op het verzamelen van prestigieuze kunstschatten in zijn ‘optrekje’ aan het Comomeer. Zijn bewijsdrang resulteerde in een prachtige collectie beelden en schilderijen van beroemde kunstenaars als Hayez, Canova en Thorvaldsen. Tevens maakte hij een begin aan de romantische tuin waar de villa heden ten dage om bekend staat. De volgende villaeigenaars, prinses Charlotte (Carlotta) van Pruisen en haar man George II van Saksen-Meiningen brachten de inmiddels beroemde botanische tuin in huidige staat.

Vis uit het meer

’s Middags zijn we te gast bij La Darsena, een charmant hotel-restaurant in Tremezzo. In de keuken staat Dario, een kok met ruim 24 jaar ervaring. We besluiten dat Dario ons mag verrassen met specialiteiten uit de streek. ‘Wil je de vis die daar zwemt?’ vraagt de ober, wijzend naar het meer onder ons. We knikken blij. Hoewel we om een lichte lunch hebben gevraagd, worden we verwend met drie gangen, allemaal gebaseerd op vis. Allereerst polpettine, visballetjes, geserveerd met bloemen en tamarinsaus. Daarna krijgen we risotto met gefrituurde vis in een krokant jasje en pasta met een saus van zoete tomaat en missoltino, zongedroogde, gezouten vis. Tot slot de gebakken lavarello, vis uit het meer. ‘De smaken van de gerechten hier zijn soms wat overweldigend voor toeristen. Vooral de missoltino vinden ze vaak te zout’, vertelt Dario. ‘Ik serveer wel graag streekspecialiteiten, maar pas ze aan de internationale smaak aan.’ Dat doet hij niet voor niets, want hoewel hij er geen woord over los wil laten, hebben wij sterk het vermoeden dat George Clooney, die een villa in het nabijgelegen Laglio bezit, hier regelmatig een vorkje meeprikt.

Verplicht onthaasten

De sympathieke eigenaar van La Darsena, Tiziano, neemt de tijd om een gezellig praatje te maken met iedere gast. Tot zijn spijt moet hij constateren dat de toeristen die hij in zijn restaurant ontvangt steeds gehaaster worden. ‘Sommige mensen zijn zo gestrest dat ze niet kunnen genieten van het eten of de omgeving’, zegt hij druk gebarend. ‘Ze verwachten dat alles in een vingerknip op tafel staat. Ik ga altijd mee in de wensen van de gast. Je wilt iets speciaals? Regel ik. Je vindt het niet lekker? Dan krijg je iets nieuws van me. Ik doe alles voor je, maar wel rustig aan! Als ik zie dat een gast gestrest is, dan zeg ik: “Luister, je bent hier in het paradijs! Kijk eens om je heen, praat met je vrouw. Geniet, je bent op vakantie!” Meestal werkt het wel als ik de tijd voor ze neem. Na een half uurtje zie ik ze ontspannen’, zegt hij, om er hoofdschuddend aan toe te voegen: ‘Soms voel ik me net een psycholoog.’

Romantisch Varenna

Dat verplichte genieten, daar kunnen we wel inkomen. Op de pont hoeven we alleen maar onze ogen open te houden om het aangezicht van de kleurrijke dorpjes niet te missen. We varen naar Varenna, dat er uitnodigend uitziet in de middagzon. Terwijl we dichterbij komen, drijven de zachte klanken van een dwarsfluit over het water. Eenmaal aan land lopen we de zoete tonen achterna, over een promenade waarop een rank Italiaans meisje haar etudes staat te oefenen. De promenade wordt ook wel de passeggiata degli innamorati, ‘weg van de geliefden’ genoemd. We begrijpen waarom: dit stukje Comomeer is het meest romantische wat we tot nu toe zijn tegengekomen. Na wat door Varenna te hebben geslenterd, besluiten we een bezoek  te brengen aan Villa Monastero. Net als de andere openbare villa’s is ook dit gebouw, dat ooit een klooster was, omringd door een prachtige tuin vol cipressen, oleanders, Afrikaanse palmen, agaven en veel meer perfect onderhouden natuurschoon.
Eveneens indrukwekkend, maar van een heel ander kaliber, is het oude Castello di Vezio, dat hoger in de bergen bij Varenna ligt. Het kasteel schijnt te voet te bereiken te zijn, maar als we omhoog kijken, is dat maar moeilijk te geloven. We besluiten een taxi te nemen. Dat blijkt makkelijker gezegd dan gedaan: er is geen taxicentrale. Van een local krijgen we na wat rondvragen het persoonlijke mobiele nummer van een taxichauffeur, die ons tien minuten later boven afzet. Na enkele meters door een verstild, middeleeuws dorpje te zijn geklommen, bereiken we de ruïnes van het kasteel en kijken we recht op Varenna en het helderblauwe Comomeer.

Voor- en achtertuin

Het toerisme rond het Comomeer is een belangrijke bron van werkgelegenheid. De Italianen maken lange dagen in hun winkels, restaurants en hotels, maar in hun vrije tijd genieten ze minstens zo van hun omgeving als wij. In de zomer spelen de kinderen in het Parco Tremezzo, een deel van een villapark dat in publiek bezit kwam toen de laatste erfgenaam van de villa-eigenaar overleed. Er heerst hier een serene, bijna sprookjesachtige sfeer, die naar het heden wordt getrokken door het gelach van kinderen en het geroezemoes van hun ouders die in de schaduw van de bomen genieten van een aperitivo. De inwoners van de streek gebruiken hun omgeving ook goed voor lichamelijke oefening. Roeien en wakeboarden zijn voorbeelden van sporten die de Italianen in dit gebied veel beoefenen. En skiën, dat kunnen ze allemaal. Wat wil je ook, met besneeuwde bergtoppen in je achtertuin en helder water in je zonnige voortuin? Wie aan het Comomeer woont, hoeft nooit naar het buitenland op
vakantie.

Reisinformatie Comomeer

Vanaf de vliegvelden van Milaan (Malpensa of Linate) is het nog geen twee uur rijden naar Menaggio. Easyjet en KLM vliegen vanaf Amsterdam op deze luchthavens. met de auto is Menaggio, als alles meezit, vanaf Midden-Nederland zo’n 10
uur rijden.

BEKIJK OOK: