Terug naar overzicht

Ontdek de ambachten van Venetië en neem een kijkje in de ateliers

Het Piazza San Marco, het Dogepaleis, de Rialtobrug… door alle prachtige monumenten en bezienswaardigheden vergeten we bijna dat Venetië nóg veel meer te bieden heeft. In de stad van water vind je namelijk diverse, bijzondere ambachtslieden die, ondanks dat Venetië totaal veranderd is, hun eeuwenoude tradities in ere proberen te houden.

Eetbaar goud

Tijdens een trip naar Venetië loont het zeker de moeite om eens het hoogstaande werk van traditionele ambachtslieden te bewonderen. Zoals bij het Laboratorio Artigianale Mario Berta Battiloro, de enige werkplaats waar nog volledig met de hand bladgoud geproduceerd wordt. Het laboratorium, dat alleen op afspraak kan worden bezocht, bevindt zich in de wijk Cannaregio. Sinds 1926 bewaken de goudsmeden hier de geheimen en technieken van het ambacht van battiloro. Het is het op één na laatste atelier in Europa dat deze arbeidsintensieve ambacht nog uitoefent. In het laboratorium worden goud, zilver en andere edelmetalen omgevormd tot zeer dunne blaadjes. Voorheen werd hun ultradunne bladgoud uitsluitend gebruikt voor artistieke decoratie, maar tegenwoordig wordt het ook toegepast voor cosmetische doeleinden en zelfs als eetbare garnering! Cannaregio 5182, berta-battiloro.com

Glas in alle kleuren

Deze lijst is natuurlijk niet compleet zonder glaswerk. Op Murano, een van de beroemdste eilanden van de Venetiaanse lagune, vind je Laguna B, een glasatelier. Marie Brandolini (1963-2013) opende haar atelier in 1994 waar ze haar liefde voor de stad vertaalde in een collectie van ambachtelijke serviesontwerpen. Ze experimenteerde met kleuren, motieven en technieken en gaf een eigentijdse interpretatie aan de kenmerkende drinkglazen van Murano. Na haar overlijden nam haar zoon, Marcantonio Brandolini, de leiding van het bedrijf over. Al het glas wordt nog altijd gesmolten en geblazen volgens de eeuwenoude Venetiaanse traditie. De onbetwiste hoofdrolspeler van de collectie is de goto, een traditioneel Venetiaans glas in de vorm van een cilinder. Dorsoduro 3228, lagunab.com

Papiermeesteres

Stefania Giannici was van kinds af aan al betoverd door papier en het enorme creatieve potentieel ervan. Ze volgde origami-, boekbind- en decoratiecursussen en deed mee aan een wedstrijd voor papierambachtslieden: de Lucca Biennale Cartàsia. Ze koos voor de uil, het symbool van wijsheid en het dier dat altijd wordt afgebeeld met Athena – beschermer van de ambachtslieden. In 2013 opende ze vlak bij de Rialtobrug haar winkel Paperoowl, waar ze alle unieke stukken zelf maakt. Aan de muren van haar witgeschilderde winkel zie je spetters van verschillende kleuren: woonaccessoires, designvoorwerpen, oorbellen, origami die je aan het plafond kunt hangen… Al haar creaties hebben elk een eigen karakter. Haar winkel is een eerbetoon aan papier in alle soorten, die allemaal 100% handgemaakt zijn door Stefania. Santa Croce 2155/A, paperoowl.com

Mysterieuze feestgangers

Maskers worden als sinds de elfde eeuw in Venetië gedragen, al lang voor het Carnevale di Venezia een officiële feestdag werd in 1296. Van jong tot oud en van rijk tot arm; iedereen vierde gemaskerd feest met elkaar. De maskers verhulden namelijk sociale statussen en identiteit, waardoor iedereen welkom was. De oorspronkelijke maschere veneziane waren gemaakt van leer, porselein of glas, handgeschilderd en versierd met veren en edelstenen. Ze zijn het toppunt van mysterie, schoonheid en verleiding, en worden nog steeds gedragen tijdens het jaarlijkse carnaval.

Bezoek voor een voorproefje van deze elegante sfeer eens het atelier Ca’Macana, een van de oudste maskermakers van Venetië. Sinds 1984 produceren ze traditionele en artistieke maskers in allerlei kleuren en modellen, en tegenwoordig kun je hier ook lezingen bijwonen en workshops volgen. Hun maskers werden gebruikt in de Weense opera en zijn te zien in de films Eyes Wide Shut en Fifty Shades of Grey. Het atelier houdt zich vast aan de oude Venetiaanse werkwijze en tradities, wat hen een van de meest gerespecteerde producenten van carnavalsmaskers in Venetië maakt. Dorsoduro 3215, camacana.com

Italiaanse design brillen

De zonnebril is voor veel Italianen een onmisbare accessoire. Of het nu dag of nacht is, zomer of winter, voor de modebewuste Italiaan is de zonnebril een must. Dat zien we terug in de productiecijfers, want Italië is ’s werelds grootste producent van (zonne)brillenglazen en merkmonturen. Volgens verschillende historici werden de eerste brillen bovendien in Italië gemaakt, of beter gezegd, in Venetië. In diezelfde stad kun je bij Ottica Urbani al sinds 1953 brilmonturen vinden in allerlei bizarre, excentrieke en artistieke vormen. Maar het imago van modeatelier kreeg deze opticien pas in 1963, toen de beroemde architect Le Corbusier zijn bril brak en bij Ottica Urbani speciaal een nieuwe liet maken. Dit design werd zo mooi bevonden, dat veel van zijn vrienden en andere bewonderaars een bezoekje kwamen brengen aan Urbani. Ditzelfde brillenontwerp, nu Le Corbusier genaamd, is nog altijd te koop. De gebroeders Urbani hebben zelfs ook eens een bril ontworpen voor niemand minder dan brillenverzamelaar Elton John. San Marco Frezzeria 1280, otticaurbani.com

De gekke forcola-maker

Officieel dateert het ambacht van roeispaanmaker uit 1307. Een remèr is een vakman die gespecialiseerd is in het maken van traditionele roeisloten en roeispanen voor Venetiaanse boten. Piero Dri studeerde in 2009 af in astronomie, maar werd verliefd op het oude ambacht van zijn geboorteplaats en besloot zich te specialiseren in het maken van de forcola: een steun met verschillende draaipuntposities, elk met een eigen effect op de roeiriem. De forcola is inmiddels ook echt een symbool voor Venetië, de stad van water, en staat voor de link tussen de mens en de lagune. Piero Dri laat in zijn atelier Il Forcolaio Matto (De gekke forcola-maker) de oude Venetiaanse vaardigheden herleven en zet zich in voor het behoud van een authentiek Venetië. Zijn klanten zijn niet alleen zeelieden en gondeliers, maar ook liefhebbers van lokale cultuur; Piero maakt de forcola ook als kunstvoorwerp voor in huis. Ramo dell’Oca 4231, ilforcolaiomatto.it

Visionair Olivetti

Adriano was de zoon van Camillo Olivetti, een echte ambachtsman en ondernemer die in 1911 de eerste Italiaanse typemachine ontwierp: de M1. Deze bestond uit drieduizend handgemaakte onderdelen en woog 17 kilo. In 1926 kwam Adriano zijn vaders bedrijf versterken en onder zijn leiding werd het bedrijf Olivetti een legendarische plek, waar grote Italiaanse ontwerpers en architecten zij aan zij werkten met arbeiders. In een wereld waarin werknemers weinig rechten hadden, maakte Adriano onder andere voor hen een huisvestingsplan, creëerde hij een zomerkamp voor kinderen, organiseerde hij sportgelegenheden en bood hij medische zorg. Het bedrijf Olivetti en zijn machines werden razend populair. Adriano wilde een plek creëren die niet alleen zijn beroemde kantoorartikelen tentoonstelde, maar die ook de waarden van zijn bedrijf uitdrukte. Samen met architect Carlo Scarpa richtte hij daarom in 1957 zijn showroom op. En deze expositieruimte is nog altijd te bezoeken, gelegen aan het beroemde Piazza San Marco. Piazza San Marco 101, fondoambiente.it/negozio-olivetti-eng

Hotel Excelsior

Eten en Drinken

Cantina Aziende Agricole
Voor een gezellige avond bezoek je deze wijnbar! Proef verschillende regionale hapjes en combineer deze met een spritz of glas lokale wijn. De cicchetti (kleine Venetiaanse borrelhapjes) zijn hier maar 2 euro en voor de grote eter hebben ze ook een menukaart met traditioneel Italiaanse gerechten. Rio Terà 1847/A, cantinaaziendeagricole.com

Quadrino
Naast restaurant Quadri kun je voor een exclusieve lunch of diner terecht bij Quadrino. In deze bistro van Michelin-chef Max Alajmo, wordt altijd met verse producten uit het seizoen gekookt, waardoor het menu regelmatig verandert. Proef de traditioneel Venetiaanse gerechten en geniet van het prachtige uitzicht op het San Marco-plein. Piazza San Marco 122, alajmo.it/pages/homepage-quadrino

Slapen

Combo
Combo is gevestigd in een voormalig en gerestaureerd klooster en is geschikt voor alle typen vakantiegangers: soloreizigers, koppels, gezinnen en groepen. Er is een prachtige binnentuin waar je kunt genieten van een koffie en eens per week wordt er livemuziek gespeeld in de lobby. Campo dei Gesuiti 4878, thisiscombo.com

Hotel Excelsior Voor een bijzonder en exclusieve overnachting moet je beslist verblijven in Hotel Excelsior. Het vijfsterrenhotel is gebouwd in Moorse stijl met prachtige zuilen en kenmerkende koepels en bogen. Het hotel bevindt zich op een rustige, maar unieke locatie aan het strand met uitzicht op de Adriatische Zee. Weg uit de drukte van het centrum. De boot brengt je in slechts vijftien minuten bij het historische San Marco-plein. hotelexcelsiorvenezia.com

Fotografie: Lea Anouchinsky, Chiardia Sacco | Tekst: Tiara Rivano

Editie bestellen