Terug naar overzicht

Sabine gaat truffels zoeken in Toscane

In de herfst is de natuur in Toscane bijzonder mooi en kleurig. Het is ook de periode van truffels zoeken. Fotograaf Sabine Heetebrij vertelt ons over haar truffeltrip.

In de herfst levert het land veel op; druiven, olijven en truffels. Vooral het zoeken naar truffels is een bijzondere bezigheid. Ieder jaar gaat fotograaf Sabine Heetebrij met Simona Alderighi truffels zoeken in Toscane. Voor Heetebrij is dat een authentiek landelijk uitstapje, maar voor Alderighi is dat een serieuze bron van inkomsten.

Vergunning
Het truffelseizoen loopt van 1 september tot 31 december. Je hebt een speciale vergunning nodig om truffels te mogen zoeken. Zoek je zonder vergunning of buiten het seizoen, dan kan dat een bekeuring opleveren. Er mag alleen overdag gezocht worden. Word je ’s nachts in de bossen aangetroffen, dan kun je een boete verwachten. De vroege ochtend, als de zon nét op is, is het beste moment om op truffeljacht te gaan. En bij voorkeur twee dagen vóór of twee dagen na volle maan, dan geeft de natuur, volgens Simona, het makkelijkst de truffels prijs.

Hier groeien truffels
Truffels groeien net onder de grond, vooral onder (berken)bomen. Op een plek waar eens een truffel heeft gezeten, komt er vaak een jaar later weer een terug. Truffelzoekers weten daarom bijna tot op de centimeter waar ze in voorgaande jaren truffels hebben gevonden. Dat maakt echter niet dat je de oogst op een mooie ochtend in november kan ophalen. Truffels zoeken is een sport, een felle strijd met collega-truffelzoekers die elkaar nauwelijks het licht in de ogen gunnen.

Heerlijk hondenmaal

In Italië wordt met truffelhonden gezocht naar voornamelijk de witte truffel. Er is een speciaal truffelhondenras, maar Simona zoekt truffels met Kyra, een vuilnisbakje met jachthondenbloed. Honden vinden de truffels zelf ook erg lekker, daarom zoeken ze. Het is dus zaak om de hond niet uit het oog te verliezen. Voor de zoektocht krijgt Kyra een belletje zodat ze makkelijker te volgen is. Simona vertelt, met veel gevoel voor drama, dat Kyra eens even uit het zicht verdwenen was. Toen ze haar na korte tijd weer vond, zat haar snuit vol zand en stond ze met smaak een reusachtige truffel ter waarde van een paar honderd euro op te eten. Kyra moeten we dus in de gaten houden en dat betekent dat we kriskras door het bos lopen en constant in gesprek zijn met de hond.

Territorium van de truffelzoeker

Net als de hond, is ook het zoekgebied van zeer groot belang voor de truffelzoeker. Er zijn wat ongeschreven regels. Iedere truffelzoeker heeft het liefst zijn of haar eigen territorium en uiteraard gaat iedereen voor het beste gebied. Maar je vertelt je collega’s natuurlijk niet waar je iets gevonden hebt. Onderweg komen we twee mannen tegen met speciale truffelhonden. Na enig aarzelen laten ze twee truffels zien die ze eerder die ochtend hebben gevonden, maar natuurlijk vertellen ze er niet bij wáár. De mannen komen uit Pisa en zijn voor dag en dauw opgestaan om in de heuvels van Palaia (veertig kilometer verderop) rond een uur of zeven met hun zoektocht te beginnen. Ze zijn vriendelijke en spraakzame zoekers, maar die kom je niet altijd tegen. Later op dezelfde ochtend lopen we nog twee truffelzoekers tegen het lijf. Nu is de sfeer veel minder gezellig, we worden bijzonder onvriendelijk bekeken en een begroeting kan er niet af.

Concurrentie

Een flinke witte truffel, formaat pingpongbal, levert al gauw tussen de vijftig en honderd euro op. De prijs is afhankelijk van de truffelsoort, de kwaliteit en de schaarste van het product. Voor de zoekers is het over het algemeen een belangrijke bron van inkomsten. De concurrentie onder de truffelzoekers is dan ook hevig. Er zijn gevallen bekend waarbij op de vindplaats van een truffel gif werd neergelegd om de hond van de concurrent te vergiftigen. Ook wordt op plaatsen waar truffels groeien vaak gejaagd. Het is weleens gebeurd dat een hond voor wild werd aangezien en het leven liet. Als er veel geschoten wordt in de omgeving, is het dus zaak om snel de benen te nemen een een rustiger gebied op te zoeken.

Truffels zoeken in Toscane

Afgezien van de hond en het juiste gebied moet ook de natuur een handje meehelpen. De zomer van 2015 was bijvoorbeeld droog en de nazomer warm, met als gevolg dat er begin november nog bijzonder weinig truffels werden gevonden. De natuur liep door het mooie weer een maand achter, want het was nog tot laat in het jaar rond de 22 graden en volop zonneschijn. Heel lekker voor een flinke wandeling, maar geen ideale omstandigheden voor de truffel. We vonden dus ook niets. Maar niet getreurd, met wat hulp van de winkel, genieten we ’s avonds toch van een heerlijke pasta met tartufi.

Bekijk ook het recept van deze rijstbombe met truffel van Antonio Carlucci.