Lago di Bolsena, het vulkanische meer

Feestelijk zijn ze altijd, de zondagen in Italië. Het wekelijkse moment dat het hele land er stijlvol aangekleed met familie en vrienden op uit trekt naar de mooiste picknicks of de beste stranden. De grote ontdekkingstocht naar een onbekend stukje Italië. Dit keer: Lago di Bolsena.

Voor deze zondagse ontdekking reizen we naar één van de minder bekende meren van Midden-Italië. Een meer dat in tegenstelling tot het Lago di Trasimeno bij Perugia en het Lago di Bracciano ten noordwesten van Rome minder vaak door Nederlanders wordt aangedaan. En dat terwijl het Lago di Bolsena wellicht het mooiste meer van deze streek boven Rome is. In elk geval biedt de volgelopen vulkaankrater van maximaal 151 meter diep een aantal heerlijke dorpen op haar oevers.

Wonderen

Door de ligging aan de Via Cassia kent de streek ook nog eens een rijke historie. Een verleden dat nog wel eens miraculeus is verlopen. Nu zijn wonderen gemeengoed in Italië, maar het gebied rond het Lago di Bolsena vormt beslist geen uitzondering op deze veronderstelling. Al eeuwen spelen miracoli hier een rol van betekenis, maar het grootste wonder blijft wellicht de natuur rond deze voormalige krater, want die betovert tot op de dag van vandaag. Op nauwelijks een uur rijden vanRome ontdekken we zo een miraculeus meer in lieflijk Lazio. Een zondagse ontdekking van fabelachtige stadjes, goddelijke restaurants en onbedorven flora en fauna.

Miraculeuze historie 

Het ‘echte wonder’ van Bolsena vindt plaats in 1263 in een grot bij het gelijknamige stadje. De ruimte is onderdeel van een kerk en tijdens het lezen van de mis ziet een ongelovige priester bloed vloeien uit een gewijde hostie, waarmee het altaar wordt besprenkeld. Het verhaal van het bloedwonder wordt nog altijd onder de aandacht gehouden en tegenwoordig is in de kelder van de Capella del Miracolo nog altijd de ondefinieerbaar rood besmeurde stijl te zien. Geloof het of niet. Met het stromen van dit bloed houdt de miraculeuze historie rond het Lago di Bolsena niet op, want ook de heilige Christina heeft haar sporen op de oever van dit meer nagelaten. Het verhaal gaat dat Christina door haar vader in het water werd geworpen met een molensteen om haar nek. De poging tot moord mislukte echter want de steen bleef drijven en spoelde met de heilige dame aan op het strand. De bewuste steen met daarin haar voetafdruk is uiteraard veilig gesteld voor het nageslacht en ligt tegenwoordig in de kloosterkerk van Santa Christina tentoongesteld. In dit godshuis worden ook haar relieken in het kerkaltaar bewaard.

Middeleeuws museum

Het stadje Bolsena heeft daarbij veel meer te bieden dan een miraculeus verleden. Het middeleeuwse kasteel maakt ook indruk, houdt al eeuwen de wacht over stad en is tegen vergoeding voor het publiek te bezoeken. Kijk dan ook gelijk even in het museum waarin de schatten van het meer getoond worden, want dat zit in deze burcht gevestigd. De smalle steegjes met karakteristieke familiebedrijfjes vervolmaken het idyllische karakter van deze aan de Romeinse Via Cassia gelegen stad.

Geprezen wijn 

Ten zuiden van Bolsena ligt op dezelfde oever van het meer nog een ander stadje dat de moeite van een ontdekking waard is: Montefiascone. De stad heeft een bijzonder goede wijntraditie, de geprezen witte Est! Est!! Est!!! di Montefiascone, en bood in het verleden onderdak aan verschillende pausen. Tegenwoordig is het pauselijk onderkomen een prachtige plek om het Lago di Bolsena in volle glorie tot je te kunnen nemen, want vanaf de Rocca dei Papi heb je een superieur uitzicht over het meer, in de verte zie je dan ook de Monte Amiata liggen, met ruim 1700 meter de hoogste berg van Toscane en ijkpunt voor dit deel van Centraal-Italië. Dit sublieme panorama, aanschouw je bij voorkeur bij ondergaande zon. Het natuurschoon van het meer met daarachter de bergen rond het Toscaanse Pittigliano zijn daarmee wellicht het échte wonder van Bolsena.

Lokale themafeesten 

En toch hebben ook de zuid- en westzijde van het meer heel veel charme. De andere kant wordt daarbij vaak overgeslagen door de bezoekers en blijkt daarom een stuk rustiger. De meest in het oog springende plaats aan de ‘overkant’ is ongetwijfeld Capodimonte, gelegen aan de zuidelijke oever. Het dorp ligt op een rots met op de top van de Rocca het 15^e eeuwse Palazzo Farnese. Ook heeft Capodimonte een levendige boulevard met diverse eettentjes en een jachthaven waar de lokale bevolking elkaar de ogen uitsteekt met snelle speedboten. Om mee te kunnen doen moet je beslist meer dan 100 pk achter je boot hebben hangen en het is een feest deze pk-wedloop vanaf een terras te volgen. Capodimonte kent in de zomermaanden diverse Sagre. Deze lokale themafeesten maken het dorp tot een verplichte bestemming voor de echte sfeerproever. Mocht je in de buurt zijn dan is de avond van Ferragosto, 15 augustus, een aanrader want de Capodimontesi sluiten deze nationale feestdag af met een grandioos vuurwerk boven het meer.

Pauselijke ambassadeurs 

Met de klok mee rijd je vanuit Capodimonte gemakkelijk over de westoever naar Gradoli – met de klemtoon op de ‘a’. Dit is het volgende karakteristieke dorp op de oevers van het Bolsena-meer. Gradoli is een nog volledig authentiek Italiaanse dorp met (alweer) het Palazzo Farnese als belangrijkste monument. Het statige gebouw dateert uit 1515 en diende als huwelijksgeschenk van de Paus voor zijn trouwe ambassadeurs Pierluigi Farnese en Girolama Ursini di Pittigliano. De westoever van het Lago di Bolsena is daarbij nog vrijwel volledig ongerept. Er zijn wat kleinschalige stranden, veelal met verhuurde strandstoelen, een camping waar je direct aan het meer je tent kunt opslaan en een handvol restaurants. Flora en fauna krijgen hier nog echt de ruimte en het toerisme drukt slechts een heel bescheiden stempel. Net zoals bij de twee andere dorpen kun je ook rond Gradoli terecht voor diverse watersporten op het meer.

Heuse binnenzee
Zodra de Tramontana opsteekt wordt de westoever trouwens extra interessant, want dan golft het kraakheldere water hier als in een heuse binnenzee! Pas bij zo’n flinke bries zie je dat het meer enorm diep is. Een goed restaurant in dit gebied is Il Purgatorio, het Vagevuur, dat halverwege op de weg van Capodimonte naar Gradoli (SP114) ligt. De gerechten zijn er subliem en met een tuin direct aan het water zit je er ook nog eens grandioos. Vleesgerechten zijn er van hoge klasse en we kunnen rustig stellen dat vlees nergens beter siddert dan hier in ‘het Vagevuur’. Als lunch is de lokale Goregone (houting) met een koel glas Est! Est!! Est!! di Montefiascone wijn overigens ook aan te bevelen. Reserveren kan via +39 368 514 322. 

Frisse duik 

En zo komen we bij Gradoli weer terug aan de noordkant van het meer. We hebben dan 14 kilometer lengte en 12 kilometer breedte rond het meer afgelegd. Hier aangekomen ligt niet alleen de stad Bolsena weer relatief dichtbij, een half uurtje verder schittert ook de imposante stad Orvieto op de rotsen. In noordwestelijke richting vind je dan nog een paar andere bezienswaardigheden, waarvan de Joodse stad Pittigliano ongetwijfeld de grootste trekpleister is. In zuidwestelijke richting daarentegen kun je vanuit hier op weg naar de onbekende maar zeker bijzondere stad Tuscania. Maar bovenal is het Bolsena-meer ook een heerlijk koel en schoon water om af en toe een duik in te nemen. En zo kun je zonder enig probleem een paar weken vakantie vullen in dit grensgebied van Toscane, Umbrië en Lazio. Wonderlijk verleden of niet, deze voormalige vulkaankrater geniet wat mij betreft toch wel de voorkeur ten opzichte van die twee andere meren. De wondere wereld van het Lago di Bolsena gaat je in elk geval geen dag teleurstellen.

BEKIJK OOK:

De beste berichten van De Smaak van Italië ontvangen? Meld je nu aan voor de nieuwsbrief!