Roadtrip langs bergen, borghi en trabocchi in Abruzzo

Abruzzo is de regio waarin bergen en zee harmonieus samenkomen. Hier ga je letterlijk binnen het uur van bergtop naar vloedlijn. En dat is precies wat we gaan doen. We nemen je mee van de trabocchi aan de kust, via mooie dorpjes aan de voet van de Gran Sasso, naar kasteeloorden in de bergen en weer terug naar zee.  

De korte afstand tussen zee en hooggebergte maakt Abruzzo als regio bijzonder. Vanaf het strand zit je in amper 45 autominuten hoog in de bergen en ruil je ligbedjes met kleurige parasols in voor wolven, adelaars en zelfs nog een paar beren. Abruzzo herbergt twee nationale parken: het Parco Nazionale della Majella en de Gran Sasso e Monti della Laga. Vrijwel overal in de streek vormt het massieve blok van de 2912 meter hoge Corno Grande de horizon. Als je tegen het vallen van de avond vanuit het zuiden afzakt naar de vlakte van Pescara, zie je hoe betoverend mooi Abruzzo is. Aan de horizon zijn beide bergruggen oranje gekleurd door de ondergaande zon, met op rechts de Adriatische Zee waarachter de nachtelijke duisternis komt aanzetten. Dit is de regio waarin bergen en zee harmonieus samenkomen. 

Trabocchi 

We starten het rondje Corno Grande in San Vito Chietino, een alleraardigste badplaatsje dat onderaan de uitlopers van de Majella aan de Adriatische kust ligt. San Vito is beroemd om zijn trabocchi, historische houten vissersplatformen in zee die zorgen voor een spectaculair aanzicht. Tegenwoordig zijn de meeste omgetoverd tot goede visrestaurants. In totaal liggen er rond dit dorp vier van deze bouwwerken.  

Porchetta eten  

San Vito heeft een kleine boulevard met een pizzeria en een paar bars. Vanuit hier rijd je in twintig minuten naar het hoger gelegen stadje Guardiagrele. De bekende Italiaanse dichter Gabriele d’Annunzio noemde deze op 576 meter hoogte gelegen borgo ‘het terras van Abruzzo’.  In het historische Guardiagrele vind je diverse werken van stadskunstenaar Nicola di Guardiagrele terug. De artiest gaf onder andere vorm aan het gotische portaal van de Chiesa Collegiata di Santa Maria Maggiore. Deze co-kathedraal met zijn massieve toren is ook een bezoek waard vanwege de fresco’s, een romantische galerij langs het gebouw en het Museo del Duomo. Daarnaast vind je in Guardiagrele een kapucijnenklooster uit het einde van de zestiende eeuw, diverse fraaie palazzi, het Palazzo Comunale aan het Piazza San Francesco, het Museo del Costume e della Tradizione della Nostra Gente en het Museo Civico. Los van de culturele schatten heeft het stadje een aantal aantrekkelijke pleinen. 

Tussen 6 en 8 augustus vieren de inwoners het feest van de twee stedelijke patroonheiligen San Donato d’Arezzo en Sant’Emidio en eet de stad massaal porchetta met peper, rozemarijn en knoflook en andere lekkernijen van het seizoen.

Op wolvenavontuur 

Vanaf het ‘terras’ Guardiagrele zetten we koers naar de provinciehoofdstad Chieti. Onterecht staat deze stad vaak niet op de toeristische shortlist, maar stop hier beslist een keer. Het op een heuvel gelegen centrum Chieti Alto is schitterend; met langs de Corso Marruccino mooie palazzi, winkels en barretjes en de Cattedrale San Giustino aan het gelijknamige plein als kunsthistorische parel. Ook vind je in Chieti nog een aantal oud-Romeinse tempels en een amfitheater.  Vervolgens rijden we langs het dal van de Pescara-rivier naar het zuidwesten. Na Torre de’ Passeri wordt het dal steeds smaller en slingert de Strada Regionale 5 zich tussen de Majella-bergen en de uitlopers van de Gran Sasso naar Bussi. Liefhebbers van de woeste bergen slaan hier rechtsaf, richting de Campo Imperatore. Wil je eerst wolven zien? Rijd dan nog een stukje door naar het Centro Visita del Lupo in het Majella-park. Een speciaal gebied waar wolven door de boswachterij beschermd worden. Je kunt de dieren hier veilig in hun natuurlijke habitat observeren.

Indrukwekkend kasteel 

Voor wie bij Bussi direct richting het noorden rijdt, opent zich snel een brede vallei met mooi uitzicht op het meest ruige deel van de bergketen. Op de omzomende hellingen liggen spaarzaam enkele bijzondere borghi geplakt. Het eerste dorp dat we tegenkomen is Capestrano. Dit kasteeloord, met charmante straatjes, in het Gran Sasso-park telt nog geen duizend inwoners, maar heeft wel een rijke historie. Het silhouet wordt gedomineerd door het hooggelegen Castello Piccolomini, dat in de vijftiende eeuw op resten van een middeleeuws fort is gebouwd door invloedrijke families als Piccolomini (de naamgever) en De’ Medici.

Tip: bezoek het kasteel voor een subliem uitzicht vanuit de toren, over de omringende vallei en de achterliggende bergen. Aanraders buiten de borgo zijn de middeleeuwse Chiesa San Pietro Ad Oratorium en het prachtig gelegen San Francesco-klooster.  

ZIEN
Costa dei Trabocchi

De Costa dei Trabocchi is een heuvelachtige kuststreek aan de Adriatische Zee, tussen de badplaatsen Francavilla a Mare in het noorden en San Salvo in het zuiden. Naamgevers voor dit gebied zijn de kenmerkende trabocchi. Deze vaste houten visinstallaties in zee geven vissers de mogelijkheid om de vangst vanaf het ‘dek’ met slimme netconstructies uit het water te hijsen. Tegenwoordig zijn veel van de op houten palen gebouwde creaties in gebruik als luxe visrestaurant. Rond San Vito Chietino vind je er maar liefst vier aan het strand, iets verderop bij Punta Cavalluccio zijn er nog drie en weer iets zuidelijker, bij Fossacesia, ligt aan de voet van de twaalfde-eeuwse Abbazia San Giovanni in Venere de romantische Trabucco Punta Rocciosa. Betoverend mooi zijn ook de plaatjes van trabocchi die in de vroege ochtend worden beschenen door de opkomende zon. Zeker een keer vroeg opstaan voor een strandwandeling, dus.

Het dak van Italië 

Na de korte stop in Capestrano slingert de weg verder omhoog richting de Campo Imperatore, een spectaculaire hoogvlakte. We genieten van het panorama rond Calascio. Dit dorp bestaat uit twee delen: het centrum met trappen en steegjes en de hoger gelegen Rocca Calascio, een buurtschap rondom de vervallen gelijknamige citadel. Rond het jaar 1000 diende de burcht als uitkijktoren over de vallei. In de eeuwen daarna werd de locatie voor (wederom) de familie Piccolomini en later De’ Medici een strategische plek. Zo ontstond er boven een nieuw dorp en sindsdien zijn Calascio en Rocca Calascio twee afzonderlijke kernen. In de zeventiende eeuw werd het gebied getroffen door een aardbeving en raakte de burcht in verval. Vandaag rest alleen de ruïne met de geweldige blik vanaf het dak van Italië. 

De Corno Grande van dichtbij 

We naderen het Campo Imperatore, maar onderweg stuiten we nog op een andere bezienswaardigheid: het piepkleine en wonderschone dorp Castel del Monte. Zeker de moeite waard om even doorheen te wandelen. Voor je de route vervolgt, is het raadzaam om hier te tanken; na Castel del Monte zijn de tankmogelijkheden beperkt en de afstanden aan de voet van de Corno Grande zijn stiekem best groot.  Voorbij Castel del Monte maakt de SS 17 bis nog een paar scherpe bochten, waarna de ongerepte natuur van de Campo Imperatore verschijnt. Een desolaat gebied strekt zich voor ons uit. Stilte, eindeloos veel groen en schone berglucht zorgen voor een overweldigende ervaring.  

Pauzeplek

Bij helder weer kijk je vanaf de vlakte mooi uit op de Gran Sasso en komt zelfs de Corno Grande dichtbij. Stap zeker een keer uit voor een wandeling en doe dat vanaf een van de rustige stoplocaties langs de weg. Let wel, in het hoogseizoen doen talrijke campers en luidruchtige motorrijders bij de belangrijkste pauzeplek, de Ristoro Mucciante, helaas afbreuk aan de ervaring. 

Droombestemming Sextantio 

Vanaf de Campo Imperatore kun je op twee manieren terug naar de kust. Ga je linksaf, dan rijd je met spectaculaire vergezichten richting Santo Stefano di Sassanio, aan de voet van de Gran Sasso.  Plan zeker een stop in Santo Stefano. Of beter gezegd, blijf er overnachten. Dat kan hier namelijk bijzonder prettig in de Albergo Diffuso Sextantio, een geweldige locatie met een verhaal. Toen de borgo van Santo Stefano halverwege vorige eeuw verlaten werd, had het dorp feitelijk geen toekomst meer. Dat veranderde toen de Zweedse ondernemer Daniele Kihlgren het dorpscentrum nieuw leven inblies en er een duurzame, sprookjesachtige toeristenbestemming van maakte. Sindsdien zijn er 3500 vierkante meter aan gebouwen langs 13 straatjes en pleinen op duurzame wijze getransformeerd tot een fijn verblijf. Alles is met originele materialen en volgens de traditionele bouwwijze aangepakt. Naast slaapgelegenheden zijn er ook een winkel met authentieke spullen en een locanda waar je regionale producten proeft. 

Alles komt samen in Atri 

De alternatieve route richting de kust loopt net voor Ristoro Mucciante en daalt af aan de oostzijde. Ook hier kom je een paar prachtigeborghi tegen, zoals Penne en Cellino Attanasio. De laatstgenoemde borgo bevindt zich op een heuvel aan de Adriatische kant van de Gran Sasso en biedt een panoramisch uitzicht op de Corno Grande. Met ruim 12.000 inwoners is Penne een groter middeleeuws stadje dat over een aantal heuvels gedrapeerd ligt.

Historische stad

Verderop, nog voorbij Cellino Attanasio, ligt Atri. Deze historische stad ligt op een 442 meter hoog plateau boven de kustvlakte, nabij de populaire badplaats Pineto, en had al in de vijfde eeuw een belangrijke regiofunctie. Het Piazza Duomo is het centrale plein met diverse winkels, restaurants en bars. Bezienswaardig is de kathedraal Santa Maria Assunta uit 1223, met de fraaie klokkentoren. Na een beklimming van 147 treden heb je een uniek uitzicht op enerzijds de zee en anderzijds het hooggebergte van de Gran Sasso. En zo komt op de campanile van Atri alles wat Abruzzo bijzonder maakt bij elkaar.

ETEN 

Eten en drinken doe je in Calascio bij Ristorante Da Clara, aan de Via di Pizzo Falcone. Hier eet je prodotti tipici abruzzesi, waaronder truffel, lokale kazen en natuurlijk veel wild en worstjes. Wel even reserveren, in de zomermaanden kan het druk zijn. ristorantedaclara.it 

Proef de visspecialiteiten aan de kust op een van de trabocchi tussen Ortona en Vasto. Zo is Trabocco Punta Cavalluccio een aanrader. traboccopuntacavalluccio.it 

SLAPEN 

Misschien wel de beste overnachtingsplek van Abruzzo vind je in Santo Stefano di Sessanio. In de oude borgo biedt Sextantio Albergo Diffuso de mooiste kamers aan. De ene nog authentieker dan de andere. Keuze genoeg, vanaf zo’n € 175 per nacht. sextantio.it

Een van de mooiste familiehuizen van de Abruzzo vind je in Pietranico. Midden in de natuur en voorzien van een prachtige tuin met zwembad. Het huis is ideaal voor grotere gezinnen of meerdere families. Bij de beheerster kun je desgewenst huisgemaakte pizza in de tuin eten. torredeitrefratelli.com

BEKIJK OOK:

De beste berichten van De Smaak van Italië ontvangen? Meld je nu aan voor de nieuwsbrief!