Terug naar overzicht

Ontdek Prato stad in Toscane

In de schaduw van haar wereldberoemde zus Florence vind je Prato, een stad die vaak wordt overgeslagen door toeristen. Wij lieten ons rondleiden door local Marco Badiani en ontdekten bijzondere plekken in deze stad die al sinds de middeleeuwen creatieve makers aantrekt.

Italiaanse stad in Toscane

Prato is eigenlijk vooral bekend omwille van die andere grote Toscaanse stad die er vlakbij ligt: Florence, dat bij veel toeristen tot de verbeelding spreekt vanwege de pleinen, de bruggen en de beroemde musea. ‘In Prato vind je dat allemaal niet, en juist dat maakt deze Italiaanse stad interessant’, vertelt Marco Badiani, die er geboren en getogen is en er inmiddels al vijftig jaar woont. ‘Het is een stad waar je een beetje meer je best voor moet doen.’

Dicht bij de kust en rap op de ski’s

Marco is oprichter van The Florentine, een online magazine over Florence. Daarvoor is hij altijd op zoek naar de mooiste plekken in deze stad. ‘Gezien mijn werk zou het natuurlijk veel logischer zijn als ik in Florence zou wonen, maar dat wil ik niet. In Florence is het altijd druk, zijn overal toeristen en kun je zelden een parkeerplek vinden. In Prato is het leven een stuk relaxter, en het is veel meer in beweging dan Florence. Omdat het een vrij kleine stad is, er wonen zo’n 200.000 mensen, is het makkelijker hier nieuwe initiatieven van de grond te krijgen, ook omdat je de burgemeester gewoon op straat tegenkomt en een hand kunt geven. Daarnaast: ik woon hier midden in de Chianti, dicht bij de kust en in de winter sta ik binnen een uur op mijn ski’s.’

Modemekka Prato

Behalve als het kleine zusje van Florence staat Prato ook al eeuwenlang bekend als het centrum van de Italiaanse textielindustrie. Dat deze tweede grote stad van Toscane uitgroeide tot zo’n belangrijk modemekka gebeurde natuurlijk niet van de ene op de andere dag. Dat begon al in de twaalfde eeuw, toen bleek dat dat de snelstromende Bisenzio-rivier zich uitstekend leende voor het bewerken van wol. Op de oevers verrees de ene wolfabriek na de ander. De wol en zijde uit Prato behoorden daarna al snel tot de besten van Europa, vanwege de uitstekende kwaliteit kwamen kooplieden vanuit alle uithoeken om hier stoffen in te slaan. In de tweede helft van de negentiende eeuw nam de textielproductie een grote vlucht door de industriële revolutie; sindsdien kan wereldwijd niemand meer om Prato en haar maakindustrie heen.

Textiel

Natuurlijk vind je hier tegenwoordig ook andere bedrijven zoals reclamebureaus of ICT, maar nog altijd is textiel de drijvende kracht van Prato’s economie’, legt Marco uit. Je vindt hier tegenwoordig meer dan 6.000 textiel- en kledingbedrijven, daarnaast is deze stad een van de belangrijkste productiecentra op wereldschaal voor mode- en meubeltextiel, garens, speciale stoffen, breispullen en naaimachines. ‘Ook is er bijvoorbeeld een hele actieve kledingrecycle-industrie. Dagelijks arriveren hier tonnen gedragen kleding, van over de hele wereld. Eerst wordt dat gesorteerd op materiaal, kwaliteit en kleur, dan wordt het gewassen, en dan blijven er kleine fluffy stukjes over, die hier vermaakt worden tot nieuwe stof. Verschillende modemerken kopen ze vervolgens weer op om er nieuwe kleding van te maken.

China town

Tegenwoordig staat Prato ook bekend om de grote Chinese gemeenschap die er kleding produceert en verkoopt. Veel straten in de stad worden bevolkt door Chinese inwoners. De Via Pistoiese is zo’n straat, hier vind je behalve Chinese kledingproducenten ook allerlei Chinese restaurants, fotografen, wedding planners en supermarkten. Uit cijfers van onderzoeksbureau ECNMY blijkt dat Toscane de provincie is met het grootste percentage Chinese bedrijven in Italië. De stad Prato heeft hier het grootste aandeel in. In Prato is meer dan de helft van de bedrijven in handen van buitenlanders, waarvan 70% eigendom is van Chinezen. Marco: ‘Het is inderdaad part of the game in Prato. Je zag dat de eerste generatie erg op hun eigen eilandje bleef, maar dat is naar mijn idee aan het veranderen. Mijn kinderen zitten bijvoorbeeld nu op school bij Chinese kinderen en ze komen op elkaars verjaardagfeestjes.’ Tip: De Nederlandse journalist Ruben Terlou maakte over de Chinese gemeenschap in Prato de documentaire Nostalgie en naaimachines in Italië, die hier terug te kijken is.

Industriële culturele plekken

Ondanks de levendige textielindustrie in en om de stad zijn er tegenwoordig ook verschillende fabrieken die leeg staan. ‘Voor die plekken wordt de laatste jaren steeds vaker een nieuw doel gecreëerd’, vertelt Marco. Sinds kort is er daarvoor dan ook een officiële organisatie in het leven geroepen; Tipo, een afkorting die staat voor Turismo Industriale Prato. ‘De enorme fabriekshal Fabbricone bijvoorbeeld werd in 1889 gebouwd, als een van de eerste fabrieken waar het gehele textiel vervaardigingsproces onder één dak plaatsvond. Tegenwoordig vinden hier voorstellingen plaats van het theatergezelschap van Teatro Metastasio di Prato.’ Ook in de voormalige wolfabriek Lucchesi wordt nu geen textiel meer bewerkt; hier worden de fabriekshallen regelmatig omgetoverd tot tijdelijke expositieruimte. Marco: ‘Dit soort plekken horen bij Prato, ik vind het inspirerend om te zien dat ze op deze manier een nieuwe plek in de stad krijgen.

Proeftuin

‘Dat nieuwe leven blazen in oude, verlaten gebouwen maakt deel uit van Prato Urban Jungle; een groot project van de commune’, legt Marco uit. ‘In plaats van die gebouwen af te breken en er nieuwe neer te zetten, geef je oude dingen een nieuwe functie, dat is een van de duurzame doelstellingen van de stad. Daarbij hoort ook de uitdaging om de stad grondig te vergroenen. Dus rondom veel oude fabriekspanden zullen de komende jaren parken, velden en minibossen aangelegd worden.’ Prato zal daarmee, samen met de twee andere Italiaanse steden Milaan en Bari, als een soort proeftuin voor Italië gaan fungeren. Onder de naam Cities for circularity wordt er in deze drie steden gezocht naar de beste manieren om de steden zo snel mogelijk groener en zo toekomstbestendig mogelijk te maken.

Deze plekken wil je niet missen

Centro Pecci ‘Dit is een hedendaags kunstmuseum, gevestigd in een geweldig gebouw dat het meest wegheeft van een gouden ruimteschip, waarin vaak mooie exposities te bekijken zijn. Sinds de opening in 1988 hebben er al meer dan 250 bijzondere tentoonstellingen plaatsgevonden waarin muziek, mode, design en architectuur samenkomen. centropecci.it/en, Vialle della Repubblica 277
Lottozero ‘In dit hedendaagse textiellaboratorium,dat gerund wordt door een groep interessante, internationale vrouwen, gebeurt van alles. Van workshops tot originele exposities; alles wat op een creatieve manier te maken heeft met textiel krijgt hier een podium. Ook zijn hier vaak internationale artists in residence.’ lottozero.org, Via Arno10
Mag56 ‘Dit is een superhippe plek met een heel internationale sfeer. Ze maken er goede cocktails en het is een perfecte plek om mensen te kijken, gezien de grote hoeveelheid goedgeklede mensen die hier door de zaak schuift. Alles wat op de borden verschijnt is heel kleurrijk.’ mag56.it, Via Don Giuseppe Arcangeli 58
Monobi store ‘In het fabriekspand van het innovatieve kledingmerk Monobi wordt van alles georganiseerd, van concerten tot creatieve bijeenkomsten. Tijdens een event ben ik hier dus vaak te vinden.’ beste.it
Museo del Tessuto Museo del Tessuto Marco: ‘Deze plek kan absoluut niet ontbreken tijdens je bezoek aan Prato. Het is het grootste culturele centrum in Italië gewijd aan historische en hedendaagse textielproductie. Daarbij is het een geweldig gebouw, vol archieven met eeuwenoude stoffen. Ook vind je er tegenwoordig een prachtige bibliotheek.’ museodeltessuto.it, Via Puccetti 3
Schiaccino ‘In het museum vind je deze leuke tent, die in tegenstelling tot veel andere museum cafés, allesbehalve saai of braaf is. Het menu is niet per se alleen Italiaans, maar wel heel erg lekker. Ze staan vooral bekend om hun uitmuntende broodjes.’ schiaccino.it, Via Puccetti 3
Sugo ‘In het textielmuseum vind je Sugo, een hip zaakje met industriële sfeer. De hummus hier is onovertroffen en wordt geserveerd als hoofdgerecht. Je kunt het meenemen,of even gaan zitten aan een van de tafeltjes.’ Via Puccetti 3
Fabbrica Alimentare ‘In dit oriëntaalse restaurant, ik noem het altijd mijn Japanse trattoria, eet je overheerlijk Japans, voor een prima prijsje. Ik ga meestal voor de ramen of de gyoza, dat zijn een soort dumplings gevuld met bijvoorbeeld kipgehakt.’ artistaspacciatore.it/en, Via Giuseppe Valentini 102
Cantuccini ‘Wist je dat cantuccini, misschien wel de bekendste koekjes van Italië, uit Prato komen? De állerlekkerste cantuccini worden gemaakt door Biscottificio Antonio Mattei, een prachtige stijlvolle zaak met een familiegeschiedenis die jaren teruggaat. Antonio Mattei begon al op 29 september 1858 met het bakken van zijn eerste cantuccini. Ze zijn nog altijd even lekker!’ antoniomattei.it
Ravioli di Cristina ‘Dit restaurant, dat je vindt tegenover de universiteit en vlak bij het station, is echt een aanrader. De naam is een knipoog want je eet er écht Chinees en niet Italiaans. Het is altijd superdruk en het eten is betaalbaar en erg lekker!’ facebook.com/iraviolidicristina, Via Felice Cavallotti 36

Fotografie: Sofie Delauw