Terug naar overzicht
Umbrie per fiets

Fietsen in Umbrië, zo fiets je de Grand Tour Rando

Over fietsen in Umbrië

In de voetsporen van Goethe en Lord Byron Umbrië ontdekken? Dat kan op de fiets met de Grand Tour Rando: een driehonderd kilometer lange tocht die je langs de hoogtepunten van de historische Grand Tour-route voert. Ga mee fietsen in Umbrië!

In het Victoriaanse tijdperk was het iets voor rijke jongens: de Grand Tour. Een kunstzinnige en avontuurlijke reis naar Italië om je upperclass- opvoeding af te ronden. Rijke meisjes mochten ook op pad, mits gechaperonneerd door een ongetrouwde tante. In Umbrië is een tocht uitgezet waarmee je de landschappelijke en culturele ervaringen van deze jongelui kunt herbeleven: de Grand Tour Rando. Op de fiets, wel te verstaan. Driehonderd kilometer langs Romeinse ruïnes, woeste watervallen, renaissancekunst en wijnvilla’s.

Fietsen in Umbrië, hier begin je

Als er één plek is waar je de Italië-euforie van jonge reizigers als Goethe en Lord Byron perfect kunt navoelen, is het Orvieto. We hebben de stad als startpunt voor onze Grand Tour gekozen en zijn een eindje de heuvels in gefietst om haar van een afstand te bewonderen. Tronend op haar tufstenen sokkel rijst zij op uit een groene vallei, waarvan de schoonheid sinds 1800 niet is aangetast. 

Het noordelijkste punt van de fietstocht

Het noordelijkste punt van de route bereiken we bij La Scarzuola, een door tuinen omgeven fantasiestad, die in de twintigste eeuw werd ontworpen door de architect Tomaso Buzzi. Het is een surrealistische mix van tempels, vijvers, theaters, cipressen en kathedralen. We worden in dit magische labyrint rondgeleid door de neef van de ontwerper, Marco Solari, die al jaren bezig is de nalatenschap van zijn oom te restaureren. Marco voert ons langs een soort acropolis waarin we fragmenten van het Colosseum, het Parthenon en een Romaanse kerk herkennen en houdt tenslotte halt voor een paviljoen waarop een vreemde spiraalvormige wijzerplaat is aangebracht. 

Zandkastelen

‘Let op de secondewijzer die door een koperen hand wordt tegengehouden. Het idee hierachter is dat als je werkelijk sterk bent je de tijd naar je hand kunt zetten. Het bizarre is dat dat ideaal nu juist voor mijn excentrieke oom onbereikbaar was’, verzucht onze gids. ‘In werkelijkheid was Tomaso een onpraktische dromer die altijd tijd tekortkwam. Zo heeft hij niets in La Scarzuola helemaal afgebouwd. En hij had ook niet in de gaten dat de ingehuurde werklui het cement verkochten en de stenen met nat zand op elkaar metselden. Wat je hier ziet lijkt niet alleen op zandkastelen uit een kinderdroom, het is helaas ook even kwetsbaar.’

Fietsen in Umbrië, dit is de hoogste klim

Marco leidt ons naar de oudste hoek van de tuin, waar Sint Franciscus ooit een bron geslagen heeft. Daar vullen we onze bidons. Het water hebben we hard nodig tijdens de klim naar het hoogste punt van de route: de 800 meter hoge Monte Peglia. De inspanning is de moeite waard, want de top biedt uitzicht op de besneeuwde pieken van het Sibillini-gebergte in het oosten. Er volgt een lange afdaling door dichte bossen naar het Lago di Corbara, een stuwmeer in de Tiber. De dagen daarna fietsen we oostwaarts door het golvende goud van de Umbrische korenvelden, dat hier en daar bewaakt wordt door elegante zuilenrijen van cipressen.

Even afstappen bij Acquasparta

Niet ver van Acquasparta stappen we af, om te voet door de ruïnestad Carsulae te dwalen, waar we niet minder van de natuur genieten dan van de Romeinse architectuur. Dit is beslist een plek waar het romantische hart van de Victoriaanse jongeling sneller ging kloppen.

De waterval van Marmore

Ook Terni, de grootste stad op de route, was destijds ongetwijfeld een passend doel voor de romantisch ingestelde reiziger. Het is de geboorteplaats van Sint Valentijn, de patroonheilige der geliefden. Helaas is het in de Tweede Wereldoorlog zwaar gebombardeerd en heeft het een groot deel van zijn historische karakter verloren. Ten oosten van Terni ligt een hoogtepunt van de negentiende-eeuwse Grand Tour dat nog steeds bestaat: de waterval van Marmore. Lord Byron wijdde er een paar van zijn meest jubelende dichtregels aan.

waterval marmore umbrie

Umbrië of Brazilië?

We zien massieve gordijnen van stuivend water, die over een hoogte van 160 meter langs een steile junglewand naar beneden storten, en zijn sprakeloos: dit hoort thuis in het binnenland van Brazilië, niet in de Umbrische heuvels! En daar zit een stuk waarheid in, want de waterval is niet natuurlijk. Romeinse ingenieurs creëerden hem door de Velino via een kanaal om te leiden naar de kloof van de Nera. Tegenwoordig worden de sluizen naar de waterval twee keer per dag geopend en om dat moment aan te kondigen galmen er sirenestoten als waarschuwing door het dal. Een surrealistische ervaring waar Byron waarschijnlijk terstond zijn inspiratie door zou zijn kwijtgeraakt.

Mooiste deel van de fietsroute door Umbrië

We volgen de Nera stroomopwaarts en bereiken een besloten dal, dat tot het mooiste van de route behoort. Op steensokkels liggen juwelen van dorpen als Collestatte, Arrone en Casteldilago, met kerkjes die verrassende fresco’s verbergen.

Narnia, fantasieland achter de kleerkast

Van Arrone buigt de route terug naar Terni en leidt via Stroncone naar het stadje Narni. In de Romeinse tijd heette het Narnia, een naam die schrijver C.S. Lewis inspireerde tot zijn beroemde kinderboek over een fantasieland, dat via een kastdeur te bereiken viel. En hoewel Lewis Narni nooit bezocht had, ademen de kronkelende middeleeuwse straten, vol bogen en trappen, de sprookjessfeer uit zijn boek.

Tot slot: wijn

Via Amelia fietsen we terug naar Orvieto, waar we even buiten de stad het wijngoed Tenuta le Velette bezoeken. Eigenaar Corrado Bottai leidt ons rond in een spelonkige wijnkelder, waar zijn familie al zeven generaties lang bijzondere wijnen laat rijpen. ‘Laatst vond ik er een uit 1880 en die bleek nog goed te drinken’, meldt hij trots. Het meest onder de indruk zijn we toch wel van de toegang tot deze kelder: een lange, dalende gang, die direct achter een houten deurtje in de keuken van het oude wijnpaleis begint. Alsof je Narnia binnenstapt! En eigenlijk is dat gevoel nooit ver weggeweest tijdens onze Grand Tour Rando.

Zo fiets je de Grand Tour Rando, download hier de route

Hier download of print je de route die je per fiets langs de mooiste delen van de Grand Tour Rando voert.
Fietsen in Umbrie
BEKIJK OOK:
fietsen in Ligurië
Zien & doen

Fietsen langs de sfeervolle Rivièra di Ponente in Ligurië

Meer over fietsen in Italië

Beeld: Paul Smit & Mick Palarczyk

  • Author:
  • Posted: april 26, 2022