Wij ontdekten Castelsardo op Sardinië

Wie aan Sardinië denkt, spreekt vaak over de Costa Smeralda, de noordoostkust waar tropisch aandoende stranden en opzichtige jachten elkaar afwisselen. Dit is ook het gebied waar oud-premier en zakenman Silvio Berlusconi zijn zomervilla heeft en daarmee ook het deel van het eiland waar het ene zomerfeestje nog extravaganter is dan het andere. Het jetset-gebied met luxe brand stores staat in schril contrast met de noordwestkust rond het stadje Castelsardo.

Authentiek eilandleven

Op nauwelijks 100 kilometer afstand van de haven van Porto Cervo, vind je hier nog een authentiek eilandleven. Aan een kust die beslist ook heel mooie gedeeltes kent en een achterland dat op een paar dorpjes en een kudde schapen de afgelopen decennia geen enkele verandering heeft ondergaan. We reizen daarom af naar de noordwestkust van Sardinië en gaan op ontdekkingstocht in een stad waar de tijd lijkt stil te staan. Hoog boven de zee ligt hier de borgo van Castelsardo.

Beukende golven

In de zomer van 2011 wilde het in heel Europa niet zo vlotten met het zomerweer. Nederland had toen een kille, sombere en vaak natte zomer, maar ook elders in Europa hing de bewolking wekenlang tot over de Provence en Noord-Italië aan toe. Verder naar het zuiden manifesteerde het normaal zo zonnige jaargetijde zich met een harde mistral en temperaturen die relatief laag bleven. In deze periode verbleef ik eerst een paar weken op Corsica en maakte daarna de oversteek van Bonifacio naar Santa Teresa Gallura op Sardinië.

Varen naar Sardinië

Met een dag vertraging, want toen ik bij de Zuid-Corsicaanse stad de veerboot naar Sardinië wilde nemen, was deze uit de vaart vanwege de stevig doorwaaiende mistral. Op zo’n moment is het te gevaarlijk om met een boot vol auto’s naar Sardinië te varen en blijft de ferry aan de kade. Een dag later kon het wel en reed ik na aankomst in de Sardijnse haven op de noordpunt door naar het duingebied rond het stadje Castelsardo. In de twee weken dat ik rond deze opvallende borgo verbleef, waaide er onveranderd een stevige bries tegen de normaal zo rustige Sardijnse kust. Zelden heb ik op Sardinië zo’n ruwe zee gezien als in deze zomer. Hoewel de beukende golven het goed deden op de foto’s, maakte de haast onvermoeibare noorderstorm het eiland nog wat ruwer en puurder dan dat het normaal al was.

Golf van Asinara

Net ten zuiden van Castelsardo heb je vanaf de prachtige zandstranden een mooi uitzicht op de oude borgo die op een heuvel in de zee lijkt te zijn geplakt. Castelsardo ligt namelijk op een vulkanische rots boven de Golf van Asinara en dat levert zeker bij een ruwe zee en mooie wolkenluchten een fraai panorama op. De stad en haar directe omgeving bieden genoeg bezienswaardigheden voor een verblijf van enkele dagen. Daarnaast kun je er langs de mooie stranden goed watersporten en biedt ook het binnenland diverse mogelijkheden. Van romaanse kerkjes, tot mooie wandelingen en verborgen dorpjes.

Italianiseren

De stad Castelsardo zelf telt tegenwoordig zo’n 5600 inwoners en valt onder het bestuur van de provincie Sassari. Ooit is de stad gesticht onder de naam Castelgenovese, omdat een adellijke familie uit de Republiek Genua de strategische positie van de plek inzag en hier rond 1100 een eerste nederzetting stichtte. Na de verovering in de 15e eeuw door de Spanjaarden werd de naam van de stad veranderd in Castelaragonese. Ook de Spanjaarden zag het belang van deze letterlijk naar voren geschoven plek in zee. Na de winst op Spanje door Koning Victor Amadeus in 1713 besloot zijn zoon Carlo Emanuele III, hertog van Savoye en Koning van Sardinië, de naam na 1730 te ‘italianiseren’ naar de huidige benaming Castelsardo.

Veelkleurig dak

Het oude centrum van Castelsardo ligt vooruitgeschoven in en strategisch hoog boven zee en biedt zo mooie uitzichten op de nabije kustlijn. De oude vestingmuur met het middeleeuwse Castello Bellavista domineren dit centro storico nog altijd. Het kasteel biedt onderdak aan het museum voor de weefkunst, een van de meest populaire musea van Sardinië. Een andere aandachtstrekker is de kathedraal van Sant’Antonio Abate. Deze 17e eeuwse kerk staat aan de rand van de oude citadel en heeft een fraai veelkleurig dak. Vanuit de oude stad en vooral vanaf het terras van het kasteel heb je fraaie vergezichten. Bij helder weer kijk je van het prachtige Spiaggia La Pelosa en het Parco Nazionale dell’Asinara ten noorden van Alghero tot aan de Corsicaanse bergen in het achterland van Propriano. Deze sublieme ligging verklaart ook direct de historische interesse van de machthebbers voor deze stad.

Vis en kreeft

Naast een culturele waarde heeft Castelsardo ook een gastronomische traditie die een bezoek aangenaam maakt. Zo is er keuze uit tientallen restaurants waar goed gegeten kan worden. De lokale keuken is uiteraard geïnspireerd door de zee. Er is een grote variëteit aan verse visgerechten en ook kreeft staat hier op de agenda. In Castelsardo en directe omgeving zijn diverse goede visrestaurants. Il Cormorano aan de Via Cristoforo Colombo 7 is een kwalitatief zeer goede eetgelegenheid. Een passend alternatief en direct tegenover Il Cormorano kan zijn Ristorante L’imperfetto. Goed eten en veel positieve ervaringen.

Hoteltip

Wil je authentiek Italiaans eten en ondertussen genieten van spectaculair uitzicht op Castelsardo moet je bij Ristorante Baga Baga gaan eten. Het net buiten Castelsardo gelegen Baga Baga is tevens een hotel en via hotelbagabaga.it kan zowel hotel als restaurant gereserveerd worden. Voor wie een paar dagen in of rond Castelsardo verblijft is er dus genoeg culinaire verwennerij te vinden. Mocht je overigens in de gelegenheid zijn om buiten het seizoen te reizen, dan zijn de bekende carnavalsvieringen van Castelsardo en de met kaarsen verlichte processie Lunisanto op Palmzondag heel mooie gebeurtenissen om mee te maken. De processie op palmpasen trekt met Gregoriaanse gezangen door de historische binnenstad en vormt zo elk jaar een uniek moment vol lokale tradities.

Stenen olifant

In de directe omgeving van Castelsardo is ook veel anders te doen. Zo is er aan de weg naar Perfugas en Valledoria de zogenaamde Olifantenrots. Deze Roccia dell’Elefante is zo’n vier meter hoog en heeft de vorm van een olifant. Een bijzonder stuk natuur waar bij veel mensen even stoppen voor een foto. Vanuit de ‘olifant’ is het ook gemakkelijk doorrijden naar het kustdorp Valledoria. Hier zijn veel vakantiehuizen en een fraaie camping gevestigd, maar kun je ook terecht voor tal van watersportactiviteiten. Duiken, kanoën, snorkelen, vissen, kite- of windsurfen en zeilen is hier allemaal mogelijk.

Mooie stranden

Daarnaast is het duingebied waarin de camping ligt prachtig en biedt het strand van Valledoria mooi uitzicht op de oude stad van Castelsardo die een aantal kilometer verder in de zee ligt. Aan het strand is hier ook een barretje waardoor je tijdens stranddagen wat kunt eten of aan het eind van de dag van een drankje met uitzicht op zee kunt genieten. De combinatie van de fraaie kust met mooie stranden, de watersportmogelijkheden, de royale keuze qua restaurants en de culturele bezienswaardigheden maken Castelsardo tot een interessante stop tijdens een reis naar Sardinië. De noordoostkust van Sardinië mag dan de looks en de internationale uitstraling hebben, als je op zoek bent naar het echte Sardinië is de pure kant van Castelsardo beslist een overweging waard.

• Jos van den Bergh (1973) werkt al jaren in de Nederlandse mediawereld maar komt al minstens zo lang in elke uithoek van de Laars. Voor ons blijft hij dat nog even doen, rijdt hij kriskras door de Laars en deelt hij zijn tips over de talrijke zondagse ontdekkingen die het land rijk is.